W dawnych czasach kontrolery służyły do wykonywania trzech czynności: naciskania guzików „fire” i odpalania śmiercionośnych pocisków, skakania za co odpowiadał drugi guzik i poruszania się przy pomocy krzyżaka. Taka nieskomplikowana konstrukcja na kablu długości 1 metra. Jednak inżynierowie nie próżnują i zaczęli wymyślać jakby tutaj urozmaicić tą z pozoru prostą konstrukcję i za jej pomocą wzbogacić obraz i dźwięk z gry o dodatkowy przekaz.
Tym oto sposobem wprowadzono peryferyjne urządzenie do kontrolera dla Nintendo 64 o nazwie Rumble Pack. W założeniu jest to dodatek, który ma nadać większej realności i zwiększyć doznania płynące z rozgrywki. Robi to poprzez wzbudzanie wibracji w kontrolerze w chwili gdy nasza postać przyjmuje na klatę obrażenia, czy nasz statek kosmiczny uległ właśnie kolizji.
Pierwsze doniesienia o tym urządzeniu pojawiły się w 1996 roku na Shoshinkai, imprezie, która później znana była pod nazwą Nintendo Space World. Przejęta dość entuzjastycznie przez krytyków i nazwana jako „największa niespodzianka”. Wtedy też akcesorium to nazywano „Jolting Pak”, aby ostatecznie zastąpić nazwą Rumble Pak.
Wibracje są cool!
Ważne, ale może obecnie już nie takie oczywiste, to że Rumble Pak jest urządzeniem zaprojektowanym tylko dla konsoli Nintendo 64. Po zapowiedziach w 1996 roku, doczekał się premiery miał w 1997 roku, gdzie bez większych opóźnień ukazał się w każdym z regionów, czyli Japonia, USA i Europa. Warto zaznaczyć, że premiera samej konsoli Nintendo 64 odbyła się 23 czerwca 1996 w Japonii, zaś w Europie 1 marca 1997. Czyli akcesorium było dostępne w zasadzie od samego początku dystrybucji konsoli. Jednak warto zaznaczyć, że pierwotnie był sprzedawany tylko w komplecie z grą Lylat Wars (znaną poza Europą jako Star Fox 64). Dopiero po dwóch miesiącach pojawił się w sprzedaży jako oddzielne akcesorium. Dlatego też gra Star Fox 64 występuje w dwóch wersjach, jedna w dużym pudełku z gigantyczną instrukcją i zawierająca Rumble Pak, druga wersja to standardowe pudełko z małą instrukcją i kartridżem bez Rumble Pak. Poniżej zdjęcie pudełka do gry Lylat Wars 64 w zestawie z Rumble Pak i porównanie ze standardowej wielkości pudełkiem.
Poza Lylat Wars (premiera 27 kwietnia 1997 w Japonii, 4 października 1997 w Europie) początkowo niewiele gier wykorzystywało to peryferyjne urządzenie. Ciekawym faktem jest, że pierwsze gry, które wydane zostały na premierę konsoli Nintendo 64, takie jak Super Mario 64 i Wave Race 64 nie obsługiwały Rumble Pak. Dopiero ich ponowne wydania zostały w to wyposażone, ale te reedycje te ukazały się tylko na rynku japońskim.
Rumble Pak w większości gier służy jako dodatkowe źródło bodźców z gry. Jednak w grze The Legend of Zelda: Ocarina of Time pokuszono się o kolejne zastosowanie tego dodatku. W trakcie rozgrywki możemy zdobyć przedmiot o nazwie „Stone of Agony„. Dzięki niemu wibracje w grze będą pojawiały się gdy zaczniemy zbliżać się do ukrytych miejsc i przedmiotów. W ten sposób ułatwiając odkrywanie tajemnic.
Co ciekawe poza Nintendo 64, podobne akcesoria były produkowane dla Nintendo DS i Nintendo DS Lite. A także niektóre gry na Game Boy Color i Game Boy Advance miały wbudowaną taką funkcję w kartridżu z grą.
Gdzieś czytałem, że kontrolery do PC były wcześniej wyposażone w takie wibracje zanim wprowadziło to Nintendo. Ale nie mam żadnego źródła, żeby to potwierdzić. Może ktoś wie, gdzie i kiedy po raz pierwszy wprowadzono wibracje do kontrolerów???
Kilka technicznych aspektów
Do prawidłowego działania Rumble Pak umieszczamy w kontrolerze, gdzie wciskamy go do slotu umieszczonego od spodu kontrolera. Jest to też miejsce na kartę pamięci lub Transfer Pack, więc niestety, ale zajmujemy w ten sposób miejsce na inne akcesoria.
Do tego, aby Rumble Pak chciał nam trząść padem jak należy, musimy zaopatrzyć się w dwie baterie AAA. Oryginalny Rumble Pak do pracy nie korzystał z mocy dostarczanej z konsoli do kontrolera, jednak zamienniki tego urządzenia produkowane przez firmy zewnętrzne już zostały wyposażone w takie rozwiązanie.
Można spróbować własnych sił i przerobić oryginalnego Rumble Pak, tak żeby pobierał zasilanie z konsoli. Należy jednak pamiętać, że konsola to nie elektrownia i zasilać tak przerobione kontrolery jest w stanie tylko w ograniczonym zakresie. Czyli pociągnie działanie jednego lub dwóch. Ale gdy podłączymy 4 przerobione Rumble Pack, to nie będą one działały z powodu zbyt małej mocy. Sam tego nie sprawdzałem, ale z takimi opiniami spotkać można się w internecie.
Wcześniej wspomniałem, że Rumble Pack jest włożony do slotu na kartę pamięci. Jednak szybko powstały urządzenia firm zewnętrznych, które obchodziły ten problem. TremorPak Plus umożliwia jednoczesne korzystanie z wibracji i włożenie karty pamięci, eliminując potrzebę przełączania między dwoma akcesoriami. Drugim ciekawym produktem firm zewnętrznych jest akcesorium Nyko Hyper Pak Plus. Zawiera wbudowaną w urządzenie kartę pamięci do zapisu stanu gry. Ponadto posiada regulację natężenia wibracji. Niestety nie posiadam żadnego z tych zamienników Rumble Pack, więc nie jestem wstanie ich przetestować. Może kiedyś uda mi się je zdobyć.
Istnieje mała liczba gier na Nintendo 64, które nie tyle nie widzą zewnętrznego akcesorium, ale nie przewidują że może ono być podłączone i w efekcie mylą Rumble Pak z kartą pamięci. Wynika to z faktu, że powstały jeszcze zanim ich autorzy wiedzieli i mieli dostęp do akcesorium Rumble Pak. Na dodatek odczytują ją jako uszkodzoną kartę pamięci, przez co może pojawić się komunikat ostrzegawczy lub gra się nie wczyta. Rozwiązaniem będzie wyjęcie Rumble Pak do prawidłowego odczytywania gry. Do tej małej liczby tytułów zaliczają się Cruis’n USA i Killer Instinct Gold.
Warto pamiętać, że Rumble Pak, tak samo jak i kontrolery do Nintendo 64, nie są ograniczone poprzez region. Czyli każdy pad do Nintendo 64 i Rumble Pak będzie działał z każdą konsolą niezależnie od regionu, PAL, NTSC, J-NTSC.
Niestety nigdzie nie udało mi się znaleźć informacji ile egzemplarzy tego urządzenia zostało sprzedanych na świecie.
Lista gier wykorzystująca Rumble Pack
007: The World is Not Enough
1080° Snowboarding
A Bug’s Life
AeroFighters Assault
All-Star Baseball ’99
All-Star Baseball 2000
All-Star Baseball 2001
Armorines: Project S.W.A.R.M.
Army Men Air Combat
Army Men: Sarge’s Heroes
Army Men: Sarge’s Heroes 2
Asteroids Hyper 64
Automobili Lamborghini
Banjo-Kazooie
Banjo-Tooie
Bass Hunter 64
Bass Masters 2000
Batman Beyond: Return of the Joker
BattleTanx
BattleTanx: Global Assault
Battlezone: Rise of the Black Dogs
Beetle Adventure Racing
Big Mountain 2000
Bio Freaks
Blues Brothers 2000
Body Harvest
Bomberman 64: 2nd Attack
Bomberman Hero
Buck Bumble
Bust-A-Move ’99
Bust-A-Move 3 DX
California Speed
Carmageddon 64
Chameleon Twist 2
Charlie Blasts Territory
Chopper Attack
Command & Conquer
Conker’s Bad Fur Day
Cruis’n Exotica
Cruis’n World
Cyber Tiger
Daikatana
Deadly Arts
Destruction Derby 64
Diddy Kong Racing
Donkey Kong 64
Duke Nukem 64
Duke Nukem Zero Hour
ECW Hardcore Revolution
Excitebike 64
Extreme-G
Extreme-G XG2
F-1 World Grand Prix
F-1 World Grand Prix II
F-Zero X
Fighters Destiny
Fighter Destiny 2
Fighting Force 64
Flying Dragon
Forsaken 64
Gauntlet Legends
Gex 3: Deep Cover Gecko
Goemon’s Great Adventure
Goldeneye 007
GT64: Championship Edition
Hot Wheels Turbo Racing
HSV Adventure Racing
Hybrid Heaven
Hydro Thunder
Iggy’s Reckin’ Balls
In The Zone ’98
Indiana Jones and the Infernal Machine
Indy Racing 2000
International Superstar Soccer 2000
International Track & Field 2000
Jeremy McGrath Supercross 2000
Jet Force Gemini
Ken Griffey Jr.’s Slugfest
Kirby 64: The Crystal Shards
Knife Edge: Nose Gunner
Knockout Kings 2000
Lego Racers
Lode Runner 3-D
Looney Tunes’ Duck Dodgers
Madden ’99
Madden 2000
Madden 2001
Madden 2002
Madden 64
Magical Tetris Challenge
Major League Baseball featuring Ken Griffey Jr.
Mario Golf
Mario Party
Mario Party 2
Mario Party 3
Mario Tennis
MegaMan 64
Mia Hamm Soccer 64
Mickey’s Speedway USA
Micro Machines 64 Turbo
Mike Piazza’s Strike Zone
Milo’s Astro Lanes
Mission: Impossible
Monaco Grand Prix
Monster Truck Madness
Mortal Kombat 4
Mortal Kombat Mythologies: Sub-Zero
Ms. Pac-Man
Multi Racing Championship
Mystical Ninja 2 Starring Goemon
NASCAR ’99
NASCAR 2000
NBA Courtside
NBA In The Zone ’99
NBA In The Zone 2000
NBA Jam 2000
NBA Live ’99
NBA Live 2000
NFL Blitz
NFL Blitz 2000
NFL Blitz 2001
NFL Blitz Special Edition
NFL QB Club ’98
NFL QB Club ’99
NHL ’99
NHL Blades of Steel ’99
NHL Breakaway ’98
NHL Breakaway ’99
Nightmare Creatures
Nuclear Strike 64
Off Road Challenge
Operation WinBack
Paper Mario
Paperboy 64
Perfect Dark
Polaris SnoCross
Quake 64
Quake II 64
Rally Challenge 2000
Rampage 2: Universal Tour
Rampage World Tour
Razor Freestyle Scooter
Ready 2 Rumble Boxing
Ready 2 Rumble Boxing Round 2
Resident Evil 2
Re-Volt
Ridge Racer 64
Road Rash 64
Roadsters
Robotron 64
Rocket Robot on Wheels
Rugrats Scavenger Hunt
Rush 2 Extreme Racing USA
S.C.A.R.S
San Francisco Rush 2049
San Francisco Rush Extreme Racing
Shadowman
Snowboard Kids
Snowboard Kids 2
South Park Rally
South Park
Space Invaders 64
Space Station Silicon Valley
Spider-Man 64
Star Soldier: Vanishing Earth
Star Wars Episode I Racer
Star Wars Rogue Squadron
Star Wars: Battle for Naboo
Starcraft 64
Star Fox 64/Lylat Wars
Stunt Racer 64
Super Bowling
Super Mario 64 (reedycja w Japonii)
Super Smash Bros
SuperCross 2000
Superman 64
Tarzan
The Legend of Zelda: Majora’s Mask
The Legend of Zelda: Ocarina of Time
Tom & Jerry in Fists of Furry
Tom Clancy’s Rainbow Six
Tony Hawk’s Pro Skater
Tony Hawk’s Pro Skater 2
Tony Hawk’s Pro Skater 3
Top Gear Hyper-Bike
Top Gear Overdrive
Top Gear Rally
Top Gear Rally 2
Toy Story 2
Transformers: Beast Wars TransMetals
Triple Play 2000
Turok 2: Seeds of Evil
Turok 3: Shadow of Oblivion
Turok: Rage Wars
Twisted Edge Extreme Snowboarding
V-Rally: Edition 99
Waialae Country Club True Golf Classics
Wave Race 64 (reedycja w Japonii)
WCW Back Stage Assault
WCW Mayhem
WCW Nitro
WCW vs NWO Revenge
WCW vs. NWO World Tour
Wheel of Fortune
WinBack – Covert Operations
Wipeout 64
World Driver Championship
WWF Attitude
WWF No Mercy
WWF War Zone
WWF WrestleMania 2000
Xena: Talism of Fate
Yoshi’s Story
Rumble Pak w swoim czasie był bardzo oryginalnym i świeżym pomysłem. Pomimo tego innowacyjnego podejścia nie ustrzegł się kilku wad, które w czasie jego premiery jak i teraz ograniczają jego zastosowanie. Po pierwsze zajmuje to samo miejsce co karta pamięci, przez co uniemożliwia jego zastosowanie w grach, które postępy zapisują w zewnętrznym nośniku pamięci. Ponadto jest dość duży i nieporęczny, a do swojego działa wymaga włożenia baterii, przez co trudniej jest się przyzwyczaić do jego korzystania.
Słowo na koniec: Pomimo tych wad, w czasach jego premiery ogólnie chwalono Rumble Pak za nowe doznania jakie ze sobą niesie i poprawę odbioru gier. Zapewne wtedy było to czymś oryginalnym i dobrze się przyjęło, bo już kolejne generacje konsol zostały wyposażone w wibracje w kontrolerach jako standard, bez konieczności dokupywania specjalnie dodatkowych urządzeń. W okresie 5 generacji konsol, akcesorium to na pewno było bardzo świeżym i oryginalnym rozwiązaniem.
@ Valoo
Notka techniczna
Data pierwszej publikacji: 19.05.2018.
Data ostatniej modyfikacji: 14.05.2022.